Izložba Milа Albijanićа “Gravitacijе budućnosti”
U likovno-umjetničkoj vrsti kakvo je slikarstvo, naročito nailazimo na preplitanje kako realističnih, tako i imaginarnih parametara suštinski izraženih preko crteža, boje, kompozicije, prostora i sadržaja, koje povezuje izvjesna neraskidiva nit, otkrivajući nam specifikum odnosa i relacija sa osobenim značenjsko-formalnim karakteristikama na granici stvarnog i irealnog u buđenju onog nečeg arhetipskog i mitskog koje stoluje u bezvremenim, vječnim prostorima duha. Ili, kako o fenomenu umjetničkog govori Isidora Sekulić: „Vuče me, pridobija me umetnost, stara i nova, ako nju vuku svetska i vasionska pitanja, ako traži ključeve za novu civilizaciju među ljudima, ali u relacijama svetskim… Ukratko: vuče me umetnost, radost su mi umetnici koji će postavljati pitanja o množini svetova u vasioni, o putovanju kroz vasionu; pitanja o civilizacijama; pitanja prostiranja i trajanja života i trajanja tragova; pitanja količine materije; pitanja moći govora ljudskog. I na kraju, meni lično draga pitanja: o čulu, o pojavi, o suštini sećanja.” Upravo ova, a posebno zadnja pitanja, postavlja kroz svoj najnoviji umjetnički ciklus nazvan “Gravitacije budućnosti, veliki karneval i druge priče”, i Mile Albijanić, čija likovna poetika konstantno korespondira između formalnog i značenjskog sloja slike.
Kod Albijanića, oslobođen, pomalo haotični potez sintetizuje oblike, mimo unaprijed zadanih pravila. On dosljedno osluškuje i slijedi ono što osjeća, skoro kolažno uklapajući predmete i figuralne predstave u prostor slike kao posebnog entiteta, povremeno pojačavajući ili valerski smirujući kolorit postižući time izvjesnu ritmičnost koja, kao da sama sebe oblikuje, pronalazeći harmoniju u disharmoniji, te simbolično sabijajući i ispunjavajući taj isti prostor pretvarajući ga u izvjesno tjeskobno, fantazmagorično snoviđenje (“Kako uhvatiti pticu rugalicu”, “Gospodar sitnih duša”, “Lao Ce”). Istaknutim umjetničkim identitetom, Albijanić suptilno osjeća mjeru do koje granice razrađuje sliku, kada treba stati i povući se, mada se vizuelno, na prvi pogled, učini da košmarna hrpa raznolikih figurativnih oblika prevladava svaki drugi odnos. Čula se prepliću zavaravajući misli dok, kroz lična iskušenja, sagledavamo čudnovata lica… Tu su lica lišena individualnih i fizionomskih karakteristika, cinički razgolićena, zbunjena i otuđena lica, nijema ribolika lica, lica ptica ili lica kroz koja progovara apsurd današnjice (“Nehotične čari alchajmera”, “Organizam službe”). Da li je to težnja ka provokaciji potisnutih i zaboravljenih duhovnih etno-arhetipskih slojeva kod posmatrača (“Tajnovidac”, “Teret predaka”, “Identitet”, “Mentalitet stada”), ili odraz neprikrivene ironije i satiričnog duha stvaraoca koji duboko osjeća napuštenost čovjekovog bića, njegovu otuđenost, usamljenost i odsustvo smisla, ili, pak, i jedno i drugo u vremenu razorenih međuljudskih odnosa, alarmantnog otuđenja čovjeka od sebe, bližnjeg i Boga, nemilosrdne potrošačke mašinerije, pobrkanih mjerila vrijednosti, meteža pomahnitale tehnokratije, nesuvislog globalizma u „eri kompetitivnosti“, te „održivog razvoja“ u neodrživim životnim uslovima u postmodernističkoj “eri apsurda” (“Religija dekadencije”, “(De)humanizacija” “Veliki pastor”,”Nagualov pad”, “Kroćenje Penumbre”). Jer, kako je svojevremeno zapazio i veliki A. Kami: “Da bi opstala umjetnost upravo treba da prikazuje apsurdnost, jer ukoliko ta apsurdnost ne bi bila egzistencijalna i neponovljiva, odnosno nerastumačiva, i „ukoliko bi svijet bio jasan, ne bi ni bilo umjetnosti“. I, upravo ovdje, nailazimo na taj svijet, koji pišući o Albijanićevoj umjetnosti, između ostalog, definiše i književnik Mirko Kovačević: »Iznenada se provuku i realistički dotjerani detalji, psihološko nijansiranje, metafore, simboli, i aluzije, pa uz nazive slika, Albijanićeve mreže-kolaži djeluju kao nedokučiv narativ koji posmatrača neprestano izaziva na igru asocijacija i tumačenja«.
Predstavljena likovna ostvarenja Mila Albijanića u kotorskoj Gradskoj galeriji, otvaraju mogućnost za nova saznanja i novi umjetnički doživljaj polazeći od određenih iskustvenih životnih podsticaja na čijoj inspirativnoj osnovi angažovano kreira neku sasvim novu, opominjuću stvarnost. Stvarnost, istovremeno i sarkastičnu i bolno opominjuću, koja se čini najznačajnijom instancom koju umjetnik želi likovno da predstavi kroz niz asocijativnih ideja preoblikovanih i materijalizovanih u specifičnu kolažnu formu nastalu kroz reminiscentan doživljaj pomahnitale današnjice.
Mr Lucija Đurašković
KATALOG IZLOŽBE
